Uruzgan wordt muizenval voor de Nederlandse Nato-troepen

(MP Balkenende tussen de militaire opbouwwerkers in Tarin Kowt (Afghanistan), 2006, foto NRC.nl)

Ruim twee jaar geleden waarschuwde ik hier al voor de kwetsbaarheid van de aanvoerlijnen naar de Nederlandse troepen in Uruzgan, Afghanistan.
Ik herhaalde dat op 13/3/2008:

De manier, waarop Nederland in 1995 in Srebrenica voor schut is gezet door de VS en andere grote mogendheden, die het op een tussenakkoordje hadden gegooid met Milosevic, zou toch tot voorzichtigheid aanleiding moeten hebben gegeven. Het Nederlandse contingent in Tarin Kowt en enkele omliggende plekken, is volledig afhankelijk van aanvoerlijnen, die alleen door de VS en hun naaste bondgenoten, met behulp van contraterreur, kunnen worden opengehouden.

Die aanvoerwegen lopen over Quetta (Pakistan, in de "tribale gebieden") en het vlak over de Afghaanse grens gelegen Kandahar. Honderden kilometers die moeten worden afgelegd over slechte wegen en door gebied waarin elk moment opstandelingen (talkibans of anderen) kunnen opduiken. Afghaanse vrachtwagenchauffeurs zijn haast niet meer te krijgen.

De situatie doet denken aan die van de troepen in Srebrenica in 1994/1995. haperende bevoorrading, onder controle van de Bosnische Serviërs. En toen het erop aankwam, was er geen luchtsteun of andere ondersteuning beschikbaar, omdat de bondgenoten even andere prioriteiten hadden. Die toestand dreigt zich nu, op veel grotere schaal, te herhalen in Uruzgan.

Juan Cole schrijft in Informed Comment (8 december) over de verwoestende Taliban-aanval van de dag ervoor bij Peshawar in Pakistan. Daarbij werden 150 vrachtwagens, humvees en ander materiaal voor de NATO-troepen verwoest. (foto). Naar mijn voorzichtige inschatting, is de aanvoerlijn Quetta/Kandahar nog kwetsbaarder dan die vanuit Peshawar over de Khyber-pas.

Cole:

Ongeïdentificeerde opstandelingen vielen zondagmorgen een vooruitgeschoven bevoorradingspost van de NATO aan. Dit centrum ligt aan de ringweg rond de noordwestelijke Pakistaanse stad Peshawar. Ze vernietigenden ongeveer 150 vrachtwagens die geladen waren met materieel en voorraden, onder andere humvees, die bestemd waren voor de NATO-troepen in Afghanistan. Peshawar is de hoofdstad van een van de vier belangrijkste Pakistaanse provincies, de Noordwestelijke Provincie, met een voornamelijk Pastunische bevolking.

Dawn (Engelstalig Pakistaans dagblad, HR) schrijft:

'Dit was de hevigste aanval tot dusverre op Nato-voorraden in de regio. De twee centra waren overdekt met uitgebrande humvees, kranen, militaire trucks en ander materiaal. Bewakingspersoneel verklaarde, dat meer dan 200 zwaarbewapende strijders hen gevangen namen en onmiddellijk begonnen met de geparkeerde wagens en containers in brand te steken op de overslagpunten van Al-Faisal en Port World. Kifayatullah Jan, bewaker van een van deze twee centra,verklaarde dat ongeveer 100 Humvees en gepantserde personeelsvoertuigen die op vrachtwagens geladen waren, beschadigd zijn. In totaal werden 106 geladen wagens en containers op dit centrum in brand gestoken.'

Het ziet ernaar uit, dat deze operatie werd uitgevoerd door de Tehrik-i Taliban Pakistan (TIP), die door Baitullah Mahsud geleid worden. De Pakistaanse Taliban verschillen van hun Afghaanse neven: ze opereren meestal in het kader van hun stam (grootfamilie) en zijn niet getraind in religieuze madrassas (hoewel er ook leden van de clerus onder hen zijn). Ze behoren tot de Federaal Geadministreerde Stamgebieden (FATA) die liggen tussen de Noordwestelijke Grensprovincie en Afghanistan.

Je zou de dertien Pakistaanse stamgebieden kunnen vergelijken met de Indianenreservaten in de V.S. (Of, met de Staatse Provincies in de Republiek voor 1795, HR). Pakistan heeft een inwonertla van ongeveer 165 millioen, terwijl er in de FATA ongeveer 3.5 mln wonen. Bovendien zijn veel andere clans in de FATA actieve tegenbstanders van de TIP en voeren nu en dan gewapende strijd met hen. De Pakistaanse Taliban zijn dus een relatief kleine groep, enkele duidenden man sterk. Ze zijn machtig in Noord- en Zuid-Waziristan, maar ook in het Noordelijke Agentschap (Reservaat, HR) van Bajaur. Nu blijkt, dat ze ook aan invloed hebben gewonnen in het Agentschap van de Khyber(pas).

Aangezien de FATA aan Peshawar grenzen, hebben de Pakistaanse Taliban bij verschillende gelegenheden aanvallen gepleegd op die stad. Het Khyber Agentschap ligt tussen Peshawar en de Khyber Pas, de enige behoorlijke route naar zuidelijk Afghanistan vanuit Pakistan (Ik - Juan Cole- bereisde die weg een keer en herinner me het punt waar de weg de pas bereikte, maar ik kon toen niet Afghanistan in.).

Het overgrote deel van het grensgebied tussen de twee landen is bergachtig, zodat de Khyber Pas van oudsher van uiterst groot belang is geweest voor legers met agressieve plannen, komend van de ene- of van de andere zijde. Alexander de Grote trok de pas over om India (de Indus-vallei, HR) te veroveren. Babur (afkomstig uit het gebied dat nu zuidelijk Uzbekistan is) leidde zijn legers vanuit Kaboel over de Khyber Pas om in de vroege zestiende eeuw India te bezetten en het Moghul Keizerrijk te stichten.

De NATO troepen worden voor het overgrote deel bevoorraad over land vanuit Pakistan, en zijn daarmee sterk afhankelijk van de veiligheid op de Peshawar-Torkham route. De V.S. hebben weinig keus, als ze een vervanging zouden willen vinden voor de Khyberpas-weg. Via Iran in het Westen gaat het niet, vanwege de slechte relaties. Verder is de basis in Uzbekistan (2001) verloren gegaan, toen president Islam Karamov vond, dat die volksverzet tegen zijn persoon begon uit te lokken en te ondersteunen.

Bevoorrading via een luchtbrug zou uiterst kostbaar worden. Daarom is oplossing van het Khyber probleem essentiëel voor verdere bevoorrading van de NATO-troepen. [...]

Enfin: van begin af aan was de zogenaamde "opbouw"-missie van de Nederlandse NATO-troepen gedoemd, om te worden gedegradeerd tot de positie van "inheemse" hulptroepen van de Amerikaans-Engelse operatie "Enduring Freedom". In 2005 gegeven "garanties" van de Amerikanen voor de veiligheid van de Nederlandse troepen en het voorkómen van een Srebrenica-scenario, zijn niets waard.

Ik blijf erbij, dat het Nederlandse parlement (net als bij Irak) is misleid, of, erger nog, zich heeft willen laten misleiden. Een dergelijke missie is militair onverantwoord en getuigt van minachting voor het eigen leger en de soldaten die in Uruzgan gedood en gewond raken.

Straks zitten we met de gebakken peren. Het vuur is al aangestoken onder de pan...


Technorati Tags: Uruzgan, Afghanistan, Pakistan, Netherlands, NATO