Ralph Giordano en de verleiding van de collectieve schuld

De diskussie speelt zich vooral in Duitsland af. Maar ze is te belangwekkend voor Nederland en België, om er hier niet op in te gaan. Een goede aanleiding is het zondagmorgen-stuk van mijn bloggerviend Jochen Hoff uit Berlijn "Warum sich R.G. ruhig mal irren darf".

Na te lezen op: De Lage Landen: Ralph Giordano: Een Shoah-Overlevende weigert Moslims Burgerrechten. En wat daaraan te doen?

Ik kom er ook te spreken over de neiging tot schuldverschuiving, die plotseling alle goede voornemens om geen vooroordelen tegen hele bevolkingsgroepen meer toe te laten, kan doen vergeten:

"In die tijd voerde hij [Giordano, HR] ook actie tegen de buitenlanders- en vluchtelingenhaat (vaak in de voormalige DDR-gebieden), die toen o.a. tot brandstichtingen in asylzoekerscentra geleid hadden (Hoyerswerda, o.a.). Dat was consequent, want ook bij die gebeurtenissen speelde "spijtwraak" een rol. Spijt over collaboratie met nazis en vervolgens met DDR-autoriteiten.

"Schuldverschuiving" - ook in Nederland en België actueel
Daartegen heeft indertijd ook een handtekeningenactie in Nederland plaatsgevonden, van een onmiskenbaar anti-Duits- en "zie je wel, Duitsers zijn onverbeterlijk; geef m'n fiets terug" - karakter. Die had een vals kantje, want het was inderdaad in hoge mate een uiting van verdringing en zelfrechtvaardiging jegens de Duitsers, vergetend, dat de Nederlanders
in hoge mate en lange tijd zelf ook hebben meegedaan aan (het mogelijk maken van) de Shoah.

De "zie-je-wel" briefkaarten-aktie van 1993 onlangs weer ter discussie gesteld door tegenstanders van het "Terpstra-Initiatief", omdat ze een gelijkenis zien tussen die twee. (Ephimenco, zie voorgaand artikel, hier). Het Terpstra-manifest klaagt echter niet een bevolkingsgroep of een land aan, maar mensen zoals Ephimenco, Wilders, Verdonk, Filip de Winter en consorten, die trachten mee te surfen op Islamophobie en vitale angsten. Het doet niet aan "schuld-verschuiving", maar bemoedigt (met succes, zoals ik heb gezien: meer dan 1000 spontane voorstellen op de website), positieve initiatieven voor integratie en tegen simplistische xenophobie. En ja, het zijn inderdaad ongeveer dezelfde "goedmensen" (in Duitsland spreken de anti-moslim-blogs over antiracisten als "Gutmenschen", iets wat in de Fortuyn-blog ijverig wordt nagevolgd), goedmensen dus, die in 1993 en in 2008 het voortouw namen. Maar zeht dat iets tegen het Terpstra-initiatief? "Goedmensen" kunnen "betermensen" worden, zoals blijkt, terwijl haatzaaiers het alleen maar tot geweldzaaiers kunnen schoppen.